مدیریت هوشمند فشار به‌منظور کاهش نشت در شبکه‌های آبرسانی، مطالعه موردی: منطقه سرافرازان مشهد

وجود نشت در شبکه‌های توزیع آب شهری امری اجتناب ناپذیر است. امروزه کاهش نشت با استفاده از مدیریت پارامترهای هیدرولیکی نظیر فشار در کنار پروژه‌های نشت‌یابی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. کنترل هوشمند فشار، روشی مناسب برای کنترل نشت و کاهش صدمات ناشی از فشارهای زیاد در شبکه به‌نظر می‌رسد. بهره‌گیری از نتایج تحقیقات انجام شده در این زمینه به‌کمک تجهیزات نوین ضروری است. هدف اساسی این تحقیق تعیین میزان اثر کاهش فشار بر نشت در یک شبکه به‌ویژه در زمان کم مصرف (شب) بود. شبکه منطقه سرافرازان مشهد به‌عنوان پایلوت در نظر گرفته شد. روش استفاده شده در این پژوهش، مدل‌سازی شبکه در محیطEPANET 2.10 با در نظر گرفتن جریان نشت در گره‌ها بود. بر این اساس، ابتدا شبکه مورد نظر با بهره‌گیری از تلفیق روش اندازه‌گیری جریان حداقل شبانه و تحلیل هیدرولیکی با استفاده از قابلیت نرم‌افزار، مدل‌سازی شد. سپس با استفاده از نتایج مدل، در شیر فشار شکن ورودی شبکه، یک برنامه زمانی تغییرات هد فشار خروجی در طول ساعات روز و بر مبنای تأمین حداقل فشار در کم فشارترین نقطه، تعیین و اعمال گردید. نتایج نشان می‌دهد که می‌توان با استفاده از این روش مدیریت فشار، ضمن کاهش نشت شبانه به حدود 35 درصد، توزیع فشار را در شبکه یکنواخت‌تر نمود. پیاده کردن الگوی زمانی اعمال فشار توسط شیرهای فشارشکن با قابلیت کنترل زمانی در یک شبکه شهری عملی بوده و نقش مؤثری در کاهش تلفات خواهد داشت.